Miễn dịch được biết đến như một chiếc áo giáp mạnh mẽ bảo vệ cơ thể khỏi những kẻ xâm lược. Vậy hệ thống miễn dịch hoạt động như thế nào? Điều gì sẽ xảy ra nếu cơ thể bạn bị suy giảm miễn dịch hay miễn dịch là gì? afdop.org sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc này!
I. Miễn dịch là gì?
Hệ thống miễn dịch, tiếng Anh gọi là “immune system”, được hiểu là hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể, là sự cân bằng của các tế bào chuyên biệt, protein, mô và các cơ quan chức năng cùng hoạt động để bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.
Bằng cách ngăn chặn các mối đe dọa như vi khuẩn và vi rút xâm nhập vào cơ thể, hệ thống miễn dịch hoạt động như một hệ thống giám sát chống lại sự phát triển của các bệnh khác và thậm chí cả ung thư.
Được ví như một “pháo đài phòng thủ” vững chắc giúp cơ thể chống lại các tác nhân xấu từ môi trường bên ngoài khi gặp các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, vi rút và ký sinh trùng, hệ thống miễn dịch sẽ thực hiện phản ứng miễn dịch để chống lại.
Hệ miễn dịch của cơ thể được xem là phức tạp và nằm ở khắp các nơi trong cơ thể như hệ thống tiêu hóa, tủy xương, da, lá lách,..
II. Vai trò của hệ miễn dịch
1. Bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm bệnh
Hệ thống miễn dịch là hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể. “Những kẻ xâm nhập” làm khiến con người mắc bệnh bao gồm vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng và thậm chí cả nấm. Phản ứng miễn dịch được diễn ra:
- Bước 1: Hệ thống miễn dịch khỏe mạnh bảo vệ con người bằng cách tạo ra một hàng rào ngăn chặn các mầm bệnh và kháng nguyên lạ xâm nhập vào cơ thể.
- Bước 2: Nếu chúng có thể phá vỡ hàng rào, hệ thống miễn dịch tiếp tục sản xuất các tế bào bạch cầu và các chất hóa học và protein khác để tấn công và tiêu diệt các chất lạ có thể gây hại này. Hệ thống miễn dịch làm mọi thứ có thể để tìm và loại bỏ các kháng nguyên trước khi chúng bắt đầu phân chia.
- Bước 3: Trong trường hợp thất bại, hệ thống phòng thủ của cơ thể hoạt động mạnh hơn để chứa mầm bệnh và ngăn chúng sinh sôi.
Hệ thống miễn dịch có khả năng nhận biết hàng triệu kháng nguyên khác nhau và thực hiện tất cả các chức năng cần thiết để loại bỏ hầu hết các mầm bệnh xâm nhập. Nó có thể ngăn ngừa một loạt các vấn đề sức khỏe, từ cảm cúm đến ung thư nguy hiểm.
2. Tạo kháng thể chống lại bệnh cũ tái phát
Con người được sinh ra với một mức độ miễn dịch và sức đề kháng nhất định, nhưng những điều này sẽ cải thiện theo thời gian. Nếu trẻ bị cảm lạnh thường xuyên, hệ thống miễn dịch sẽ tạo ra một “ngân hàng” các kháng thể khi lần đầu tiên tiếp xúc với mầm bệnh để xây dựng sức đề kháng cho chúng trong tương lai.
III. Tầm quan trọng của hệ miễn dịch
Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể suy yếu, vi khuẩn, vi rút và chất độc có thể tấn công một người và gây ra nhiều bệnh khác nhau.
Dị ứng và nhạy cảm với một số chất có thể do rối loạn hệ thống miễn dịch. Tại thời điểm này, một hệ thống miễn dịch bị khiếm khuyết sẽ tự động chống lại các yếu tố ít nguy hiểm hơn như phấn hoa và lông động vật, khiến cơ thể dễ bị phơi nhiễm với chúng hơn.
Ngoài ra, hệ thống miễn dịch cũng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình đào thải của bệnh nhân được cấy ghép để thay thế mô hoặc cơ quan. Rối loạn miễn dịch cũng gây ra các tình trạng khác, chẳng hạn như:
- Các bệnh tự miễn: tiểu đường vị thành niên, viêm khớp dạng thấp, thiếu máu.
- Các bệnh suy giảm miễn dịch: HIV/ AIDS (Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người) và SCID suy giảm miễn dịch kết hợp nghiêm trọng.
IV. Tăng cường hệ miễn dịch như thế nào?
Không có thuốc hay chất nào bổ xung cho hệ miễn dịch của chúng ta vậy nên hãy tập sống lành mạnh nhằm cải thiện chức năng của hệ miễn dịch như:
- Tập thể dục: Không tập thể dục không chỉ chậm phát triển cơ thể mà còn làm suy yếu hệ miễn dịch của bạn. Ngược lại, ngay cả những bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ nhanh cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch bằng cách kích thích bạch cầu hoạt động tốt hơn, giải phóng hormone endorphin có khả năng giảm đau, giảm căng thẳng, giúp giấc ngủ được cải thiện.
- Ăn uống lành mạnh: Béo phì ảnh hưởng đến sức khỏe và hệ thống miễn dịch của một người. Do đó, dinh dưỡng hợp lý đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp hệ thống miễn dịch và hệ thống phòng thủ hoạt động tốt, ngoài các loại rau củ quả giàu vitamin và chất chống oxy hóa, tỏi và một số loại nấm cũng đóng một vai trò quan trọng, nó còn có tác dụng kháng sinh và tăng cường miễn dịch.
- Kiểm soát căng thẳng: Khi căng thẳng cơ thể sẽ tiết ra hormone làm suy giảm hệ miễn dịch, lâu dần sẽ dễ khiến con người mắc các bệnh như tim mạch tăng huyết áp,..
- Không lạm dụng rượu bia, chất kích thích: Lạm dụng rượu bia sẽ gây ức chế chức năng của tế bào bạch cầu, giảm sức đề kháng.
- Sống hạnh phúc: Những người sống hạnh phúc thường có xu hướng khỏe mạnh, hệ miễn dịch tăng cao hơn.
- Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ giúp các tế bào không bị tổn thương và suy yếu, thiếu ngủ khiến cơ thể mệt mỏi và dễ mắc bệnh hơn. Một giấc ngủ sâu và đủ giấc được coi là phương thuốc tuyệt vời cho cơ thể con người.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về miễn dịch là gì được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng những thông tin này có thể giúp bạn hiểu hơn hệ thống miễn dịch của cơ thể. Cảm ơn đã đọc!