Việc lựa chọn chiến thuật đúng trong một trận đấu bóng đá quyết định tới 50% thắng bại một đội bóng trên sân đấu. Do vậy những chiến lược gia luôn luôn đổi mới và có những nước đi táo bạo trong việc sử dụng các chiến thuật này. Tìm hiểu về sơ đồ chiến thuật tấn công – Đội hình 4-3-3.
Lịch sử và nguồn gốc 4-3-3
Sơ đồ 4-3-3 là chiến thuật đã tồn tại từ khá lâu trong thế giới bóng đá. Lịch sử sơ đồ này khoảng 60 năm từ World Cup 1962, Brazil là đội bóng đầu tiên vận hành chiến thuật tấn công mạnh mẽ này.
Chính sự thay đổi về sơ đồ đội hình và cách vận hành hợp lý nên chiến thuật 4-3-3 đã bắt đầu thịnh hành về sau ở các CLB và đội tuyển Quốc gia. Đội tuyển Đức và Argentina đã từng là nhà vô địch World Cup với sơ đồ đội hình 4-3-3 huyền thoại này.
Hiện sơ đồ 4-3-3 vẫn đang được sử dụng với các biến thể phù hợp với năng lực của cầu thủ ở các vị trí khác nhau. Giai đoạn 2008 – 2012 chính là thời kỳ đỉnh cao sơ đồ 4-3-3 với câu lạc bộ Barcelona. HLV Pep Guardiola đã đánh dấu thời đại cho sự phát triển của triết lý bóng đá tấn công tổng lực này. Tuy vậy, sơ đồ này cũng tồn tại những mặt hạn chế nhất định mà các huấn luyện viên phải xem xét kỹ trước khi sử dụng.
Sơ lược về đội hình 4-3-3
Sơ đồ đội hình 4-3-3 được phát triển từ đội hình tấn công 4-2-4 tổng lực. Tại sơ đồ này đã có một vài thay đổi nhỏ để phù hợp hơn trong các trận đấu. Đội hình này bao gồm: 4 cầu thủ phòng ngự, 3 tiền vệ và 3 cầu thủ tấn công. Bố trí hàng thủ là 2 trung vệ, 2 hậu vệ cánh. Vị trí tuyến giữa là hai tiền vệ cánh, hàng tấn công là 1 tiền đạo cắm và hai cánh.
Việc rút một tiền đạo bổ sung cho hàng tiền vệ sẽ giúp hàng chắn phòng ngự vững chắc hơn. Hai hậu vệ biên – Fullbacks giúp hỗ trợ tấn công. Những hậu vệ này phải di chuyển khắp chiều dọc sân, nhiệm vụ của họ là hỗ trợ tiền vệ dâng cao để tạt bóng, thực hiện nhiệm vụ phòng ngự khi đội nhà gặp nguy hiểm.
Sơ đồ 4-3-3 cũng là sơ đồ đội hình được nhiều huấn luyện viên yêu thích, bởi tính hiệu quả trong lối chơi tấn công trong sơ đồ này. Các đội bóng có thể tấn công theo nhiều cách: tạt từ cánh, đánh đầu, băng bật bóng theo lối chơi Tiki-taka.
Các hoạt động vận hành và hạn chế đội hình 4-3-3
Mỗi một trận bóng, các Huấn luyện viên đều có những chiến thuật về đội hình khác nhau. Dưới đây là cách hoạt động và hạn chế 4-3-3.
Hoạt động sơ đồ 4-3-3
Với đội hình này có rất nhiều cách để triển khai, nhưng thích hợp nhất vẫn là lối chơi tiki taka. Với 3 tiền vệ trung tâm có khả năng kiểm soát bóng tốt, đội hình 4-3-3 hoàn toàn có thể làm chủ ở phần giữa sân. Những đường chuyền ở tuyến giữa đôi khi là những pha mở về phía biên cho hai tiền đạo cánh, giúp làm kéo dãn bức tường phòng ngự đối phương.
Nhiệm vụ ghi bàn trong sơ đồ 4-3-3 này sẽ chia đều cho cả 3 cầu thủ được sắp xếp thi đấu ở hàng công, tập trung bóng cho vị trí này. Tuy nhiên khi cảm thấy hàng thủ đối phương đang quá đông cầu thủ phòng ngự, nên có những pha đột nhập vòng cấm và tung ra những cú sút xa, đây cũng là vũ khí rất lợi hại.
Tận dụng khả năng hỗ trợ tấn công tốt của hai hậu vệ biên để có thêm nhiều phương án, cũng như sử dụng người trong những pha lên bóng.
Hạn chế đội hình 4-3-3
Vì đội hình 4-3-3 thiên về tấn công nên sẽ cực kỳ nguy hiểm khi đối phương sử dụng lối chơi phòng ngự – phản công. Đội hình này rất dễ bị hỏng hai cánh do lối chơi dâng cao của hai hậu vệ biên, kết hợp cách bố trí 3 tiền vệ trung tâm bó sát trung lộ.
Khi gặp tình huống này huấn luyện viên tránh kéo hai trung vệ lên quá cao, nhằm chặn những pha phản công, đặc biệt là từ hai bên cánh của đối phương.
Ở đội hình này, các cầu thủ có thể chơi tạt cánh đánh đầu dựa vào khả năng lên tham gia tấn công của hai hậu vệ biên nhưng chắc chắn sẽ không đạt hiệu quả cao. Do những cầu thủ ở tuyến trên phải di chuyển nhiều trong khi thi đấu, nhận và chuyền bóng liên tục để tìm khoảng trống.
Đánh giá chung về đội hình 4-3-3
4-3-3 là một chiến thuật khá dễ chơi, thậm chí đội hình này còn được rất nhiều câu lạc bộ sử dụng trong những năm 2008 – 2012. Đỉnh cao của sơ đồ chính là đội Barcelona của Pep Guardiola với những chiến tích vĩ đại.
Ở 4-3-3 có sự đồng điệu ở cả 3 tuyến và cự ly đội hình hợp lý, có sự đa dạng trong lối chơi. Tùy từng khả năng cầu thủ mà có thể chọn lối chơi phù hợp.
Tuy nhiên hiện tại sơ đồ này không còn sử dụng nhiều nữa do chiến thuật này khá dễ bị bắt bài, sự xuất hiện của nhiều lối chơi mới hiệu quả hơn như 3-4-3, 3-5-2. Điểm yếu cần khắc phục duy nhất ở sơ đồ này là hai bên cánh khá yếu và dễ bị đối phương khai thác.
Kết luận
Đội hình 4-3-3 vẫn là một trong những sơ đồ cực thú vị và đem lại hiệu quả cho những ai thích lối chơi tấn công đẹp mắt và hiệu quả. Liệu sẽ có đội bóng nào thành công tiếp trong tương lai? Đón chờ kết quả thi đấu các trận đấu toàn cầu trên Cà Khịa Live và để lại nhận xét, bình luận ngay nhé!